.
صفحه اصلي آرشيو جستجو پيوند ها تماس با ما
 
آخرین عناوین
دانشنامه مازندران ، اقدام بزرگ فرهنگي
با توجه به اينكه دانشنامه ها به دودسته عمومي و تخصصي تقسيم مي شوند دانشنامه مازندران كتابي خواهد بود تخصصي . يعني در آن تنها موضوعاتي مطرح مي شوند كه پيوندي كه با مازندران داشته باشند و به چيزهايي كه ارتباطي با مازندران ندارند پرداخته نخواهد شد . بنابراين پيوند داشتن با مازندران اصلي ترين دليل ورود هر موضوعي به دانشنامه است ...
دانشنامه مازندران ، اقدام بزرگ فرهنگي

مازندران یکی از استان‏های غنی از نظر فرهنگ و هنر در کشور بوده که تاکنون پژوهش اصولی و بنیادی مدونی در مورد فرهنگ و هنر آن توسط متخصصان امر یا صورت نگرفته یا در برخی موارد موجود به صورت کلی و گذرا از آن گذشتند.

به گزارش روابط عمومي استانداري، دانشنامه می‏ تواند تا حدی مشکلات پژوهشی را رفع و نکاتی از ابهامات در عرصه‏ های مختلف را روشن کند و سندی ماندگار برای درک تاریخی و تطبیقی این میراث، برای مطالعه معاصران و آیندگان و بسترسازی فرهنگی برای جوانان باشد.

با آغاز به كار سيد علي اكبر طاهايي به عنوان استاندار مازندران ، وي خواستار تهيه و تنظيم دانشنامه مازندران در ابعاد مختلف نظیراماکن، مشاهیر، تاریخ، فرهنگ ، مردم شناسی و زندگی اجتماعی سیاسی مردم استان گرديد و مسئوليت آن را نيز به هادي ابراهيمي، معاون سياسي امنيتي و اجتماعي استانداري سپرد.

ابراهيمي كه سابقه اقدامات مفيد فرهنگي بسيار در كارنامه شغلي خود دارد و كارهاي ماندگاري درحوزه ي فرهنگ وهنر انجام داده است، با صبقه ي علمي و دانشگاهي، كار تدوين دانشنامه را با جديت هميشگي خود آغاز نمود.

ارتقای سطح آگاهی ها و دانش های عمومی، کشف استعدادها و چهره های علمی استان که شاید تاکنون مورد شناسایی قرار نگرفته‌اند و نيز پیوند میان نسل های گذشته ، حال و آینده و هویت شناسی نسل جدید را از جمله مهمترین فواید مهم دانشنامه نویسی ذکر كرده اند از اين رو فرصتي از معاون استاندار درخواست كرديم تا گفتگويي با وي در خصوص كم وكيف تهيه اين كتاب ارزشمند داشته باشيم.

مشروح گفتگوي سايت استانداري مازندران با هادي ابراهيمي، معاون سياسي امنيتي و اجتماعي استاندار  را در ذيل مي خوانيد:

• جناب آقاي ابراهيمي! چه شد كه مسوولين استان پس از سال ها درصدد تهيه دانشنامه مازندران برآمدند؟

دستور تدوين و تاليف اين اثر ماندگار را آقاي مهندس طاهايي به عنوان استاندار محترم مازندران صادر كردند. ايشان با توجه به شخصيت فرهنگي كه دارند در زمان استانداريشان در گيلان نيز همين كار را دنبال كردند و به نتيجه رساندند. از طرفي ديگر دغدغه شوراي فرهنگ عمومي استان كه رياست آن بر عهده نماينده معزز مقام معظم رهبري دراستان است نيز گردآوري اين دانشنامه را داشت لذا پس از اينكه اين مسووليت برعهده اينجانب گمارده شد، با تمام وجود اين كار را دنبال مي كنم تا به نتيجه كامل برسانم.

البته نقش برجسته حجت الاسلام والمسلمين آقاي دكتر ابراهيمي، مديركل محترم فرهنگ و ارشاداسلامي استان، كه انصافا در اين راستا تمام سختي ها و مشكلات را به جان خريدند نيز بركسي پوشيده نيست.

• هدف از تدوين دانشنامه مازندران چه مي باشد؟

هدف از تدوين دانشنامه مازندران گردآوري همه آگاهي موجود درباره مازندران در يك كتاب است . چون اين اثر متكي به اسناد و مدارك و آخرين آمارها است ، پژوهشگران و خواستاران آگاهي علمي ودست اول درباره مازندران درهمچون كتاب مرجعي خواهند نگريست ودر پژوهش هاي خود به آن استناد خواهند كرد. بنابراين يكي از مهم ترين اهداف دانشنامه مازندران آسان كردن كار پژوهشگران جويندگان آگاهي هاي دقيق درباره مازندران است .

• دانشنامه مازندران چه كتابي خواهد بود؟

با توجه به اينكه دانشنامه ها به دودسته عمومي و تخصصي تقسيم مي شوند دانشنامه مازندران كتابي خواهد بود تخصصي . يعني در آن تنها موضوعاتي مطرح مي شوند كه پيوندي كه با مازندران داشته باشند و به چيزهايي كه ارتباطي با مازندران ندارند پرداخته نخواهد شد . بنابراين پيوند داشتن با مازندران اصلي ترين دليل ورود هر موضوعي به دانشنامه است .

• امروزه دانشنامه ها در جهان از چه جايگاهي برخوردار است؟

امروزه در سراسر جهان، دانشنامه ها در شمار ابزارهاي اطلاع رساني هستند و رسانه اي خوانده كه وظيفه اش دادن آگاهي هاي درست و روزآمد به خوانننده است و از هرگونه غرض و شايبه اي كه مايه سردرگمي خواننده شود او را به خطا ببرد و به سمت و سوي دلخواه مولف بكشاند بركنار است . دانشنامه جاي ارزش گذاري و داوري نيست و نبايد حتي با كوتاه و بلند كردن عامدانه مقالات خواننده را واداشت تا بي آنكه متوجه باشد به ارزش گذاري ناگفته مولف برسد.

• اطلاعات مندرج در دانشنامه چه استفاده اي خواهد داشت؟

يكي از سودمندي هاي دانشنامه مازندران اين كه چون كتابي مرجع بشمار مي آيد داده هاي آن سند تاريخي خواهد بود و مبناي ارزيابي هاي آينده قرار خواهد گرفت .

گذشته از اين دانشنامه، برنامه ريزان استاني و كشوري را در برنامه هايي كه براي توسعه و آباداني استان طرح ريزي مي كنند ياري خواهد داد . مايه ارتقاي فرهنگي استان و آموزش شيوه درست پژوهش به دانشجويان و پژوهشگران دانشگاهها خواهد شد در جوانان انگيزه رقابت پديد مي آورد و آنها را تشويق مي كند كه به كارهاي فرهنگي روي بياورند . دانشنامه جاي ارزش گذاري و داوري نيست و نبايد حتي با كوتاه و بلند كردن عامدانه مقالات خواننده را واداشت تا بي آنكه متوجه باشد به ارزش گذاري ناگفته مولف برسد.

• دانشنامه مازندران از چند جلد تاليف و در تدوين آن از چه ساختاري استفاده شده است؟

دانشنامه مازندران كتابي خواهد بود در دو جلد و هر جلد در هزار صفحه دوستوني به اندازه رحلي معروف به قطع دايرة المعارفي كه در آن همه آگاهي هاي مهم درباره مازندران گرد آمده باشد . به هر يك از دو جلد پنجاه صفحه عكس رنگي و سياه سفيد افزوده مي شود و اين عكس ها متناسب با موضوعات و در كنار موضوع مربوط به خود قرار مي گيرند تا خواننده درك و دريافت بهتري از موضوعي كه مي خواند پيدا كند. اين دانشنامه ترتيب الفبايي خواهد داشت تا خواننده بتواند آسان تر به موضوعي كه در پي آن است است دسترسي يابد و براي رسيدن به مطلبي كه مي جويد ناگزير به تورق دو جلد كتاب نشود .

بنابراين مطلب هر مقاله به مهم ترين نكته هاي كه به آن ها نياز است مي پردازد و از درازگويي بسيار مي پرهيزد . دانشنامه مصداق اين سخن امام علي ( ع ) است كه فرمودند خير الكلام ما قل و دل .

• يقينا به اين نكته واقفيد كه زمان هاي دراز آفت دانشنامه اند، براي اين موضوع چه چاره اي انديشه شده است؟

به نكته درستي اشاره كرديد، به تجربه ثابت شده است كه زمان هاي دراز آفت دانشنامه اند . هرگاه زمان تأليف و تدوين دانشنامه اي به درازا بكشد بيم آن است كه دچار تغيير سلايق ، تدابير تازه و تصميمات ديگر گونه شود و در نتيجه از ادامه كار بازماند و هزينه و زحمتي كه بر سر آن رفته هدر رود . اين تجربه از نامه دانشوران ناصري تا امروز تكرار مي شود .

با بررسي اجمالي تاريخ به اين نكته پي مي بريم كه دايرة‌المعارف فارسي كه كتابي در سه جلد است و مي توانست در پنج سال به پايان برسد ، به واسطه همين تغيير سليقه ودست به دست شدن نزديك به چهل سال به درازا كشيد و فاصله چاپ جلد يكم و سوم آن سي و يك سال است .

بايد اين نكته را هم در نظر داشت كه البته كوتاهي زمان ممكن است سبب شود كه پاره اي كاستي ها در دانشنامه راه يابد . از اين منظر ، زمان به ثمر رسيدن طرح حاضر بين سه و نيم تا حداكثر چهار سال برآورد مي شود . با اين همه هيچ دانشنامه هاي از خطا يا دست كم از كاستي بركنار نيست و بزرگ ترين دانشنامه هاي جهان نيز از اين آفت بركنار نبوده اند .

• در تدوين دانشنامه مازندران چه اشخاص يا مراكزي همكاري مي كنند؟آيا مكان مشخص براي اين كار در نظر گرفته ايد؟
براي تهيه چنين كتاب ارزشمندي يقينا شايسته است كه دانشنامه بايد داراي دفتري مركزي و يك كتابخانه تخصصي باشد.لذا دفتر مركزي دانشنامه را در دانشگاه فرهنگيان استان در ساري قرار داده ايم و سرپرستي آن نيز به آقاي دكتر انوشه سپرده شد.

در دفتر مركزي هر يك از موضوعاتي كه بايد نوشته شوند به ثبت مي رسند ، مهمترين منابع آنها قيد مي گردند و براي آنها پرونده علمي تهيه مي شود. از فوايد دفتر مركزي يكي نيز مي تواند اين باشد كه در آنجا مولفان علاقه مند ، اما تازه كار را آموزش دهند و براي كارهاي پژوهشي آماده سازند . ديگر اين كه مصلحت در اين است كه هزينه پيش بيني شده براي دانشنامه پيش از آغاز كار تهيه و به دست هيئت امنا يا هر جايي كه احتمال دخل و تصرف در آن نرود سپرده شود تا پس از جابجايي احتمالي پردازندگان اين هزينه خللي با وقفه اي در دانشنامه پيش نيايد و مؤلفان و اداره كنندگان آن مطمئن باشند كه كارشنان به سرانجام مي رسد .

• مولفاني كه با دانشنامه همكاري مي كنند از ميان چه كساني و با چه ويژگي هاي انتخاب مي شوند؟

همانگونه كه گفته شد، آقاي دكتر انوشه، سرپرستي دفتر مركزي دانشنامه را برعهده دارند، ايشان فردي دانشمند و از پشتكار بسيار بالا برخوردار است كه با تيمي از محققان و پژوهشگران استان و كشور اين كار را دنبال مي كند و در آينده نزديك برخي از صاحب نظران و دانشگاهيان مازندران مقيم تهران پيرامون دانشنامه مازندران گفتگو خواهيم كرد.

اما مولفاني كه با دانشنامه همكاري خواهند داشت بايد در درجه نخست بومي باشند ، زيرا بومي نشينان بيش از ديگران، استاني را كه در آن زندگي مي كنند مي شناسند يا از ميان كساني برگزيده شوند كه در حوزه مازندران شناسي كار كرده باشند .

چنانچه علاقه منداني باشند كه با شيوه دانشنامه نويسي آشنايي نداشته باشند جلساتي براي آنها گذاشته شود و استاد با استاداني در چندين درس گفتار آنها را با اين شيوه آشنا سازند و نجربه هاي خود را به آنها انتقال دهند .

همچنين در گزينش مؤلف به ويژه براي نوشتن مقالات كليدي ، كساني را به كار گيرند كه با زمينه كار خود آشنا باشند . مثلاً‌ در شناسناندن تاريخ نگاران و كتاب هاي تاريخي ، از آنهايي كه در رشته تاريخ درس خوانده اند يا دستي در تاريخ دارند بهره برداري شود . كم ترين فايده اين كار است كه مؤلف را به كار عملمي مي كشاند و او را با تجربه تر و آزموده تر مي سازد .

• جناب عالي در صحبت هاي خود مهمترين ويژگي هاي دانشنامه را جامعيت و روشمند بودن آن اعلام داشتيد، در مورد اين دو ويژگي بيشتر توضيح دهيد.

جامعيت دانشنامه ها در اين است كه خود به پرسش هايي كه مربوط به حوزه كارش است پاسخ بگويد و خواننده يا پژوهشگر ناگزير به مراجعه به كتاب هاي ديگر نباشد . بنابراين هر دانشنامه وظيفه دارد كه همه پرسش هاي احتمالي را در پيش چشم داشته باشد و براي آن پاسخ درست و دقيق بيابد. روشمندي كتاب در اين است سراسر كتاب رسم الخطي يكسان ، ساختي مشخص و يكدست و شيوه اي واحد داشته باشد و هر مقاله سازي جداگانه و ناهماهنگ براي خود ننوازد .

• آيا مي توان در اين مرحله برخي موضوعات پيشنهادي را اعلام نمود؟

موضوعاتي كه در اين جا از آنها نام مي رود كاملاً پيشنهادي است و در صورت لزوم مي توان موضوعاتي به آنها افزود يا از آنها كاست . موضوعاتي كه از آنها نام مي رود كلي و اجمالي هستند و به هنگام مدخل گزيني و تهيه پرونده علمي هر يك از آنها به چندين سرشناسه تقسيم مي شوند . البته مساجد و امامزاده ها در استان مازندران، مهد تشييع و ديار علويان، به عنوان يك سرفصل موضوعي خاص در اين دانشنامه مورد توجه است.

البته برخي از موضوعات پيشنهادي را كه مي توان به اشاره كرد، شامل:
1. مازندران ( وجه تسميه ) .
2. جغرافياي طبيعي مازندران ( موقعيت ، وسعت ، ناهمواريها از كوه و دشت )
3. جغرافياي تاريخي ( با مراجعه به كتب تاريخي ، جغرافيايي و تعيين جاي آبادي هاي از ميان رفته ، مانند توجي ، اهلم ، ناتل و... )
4. آب و هوا ( دما ، ميزان بارندگي ، بادهاي محلي ، شب هاي يخ بندان ، ميزان رطوبت )
5. راه ها (راههاي باستاني ، راههاي روستايي ، شوسه ، راه آهن ، راههاي هوايي ، راههاي دريايي )
6. فرودگاهها ( ساري ، نوشهر ، رامسر )
7. بنادر ، ميزان فعاليت و نوع فعاليت آنها ( ماهي گيري ، بازرگاني ، نظامي )
8. خاك و گونه هاي آن ( زمين شناسي )
9. جغرافياي سياسي ( حدود مازندران در گذشته و امروز )
10- رودخانه ها و ريزابه هاي آنها (چالوس ، هراز ، بابل ، تالار ، تجن) هر يك در مقاله اي جداگانه و يك مقاله اجمالي.
11- سدها ، تالاب ها ، آب بندان ها هر يك در مقاله اي جداگانه.
12- كوه ها و نام هاي آنها در هر يك از مناطق مازندران (با يادآوري بلندي هايي مانند دماوند ،‌ علم كوه ، ‌تخت سليمان ، سفيد كوه و . . .)
13- دريا و ويژگي هاي آن و سهام مازندران از دريا.
14- آب هاي معدني .
15- معادن و ميزان استخراج آنها.
16- كشاورزي و گونه هاي فرآورده هاي آن.
17- كشاورزي از ياد رفته (كنف ،‌ كنجد ، كتان ، نوغان ، ني شكر . . .)
18- گياهان خودرو و نقش آنها در تعليف دام و آفات گياهي.
19- جنگل و گونه هاي درختان جنگلي در يك مقاله .
20- مراتع (تابستاني و زمستاني).
21- حيات وحش از روندگان تا پرندگان در يك مقاله.
22- پرندگان مهاجر
23- شيلات در يك مقاله.
24- آبخيزداري و گونه هاي ماهي هاي پرورش ، در يك مقاله.
25- دام و دامداري ، از سنتي با صنعتي ،‌ در يك مقاله.
26- زنبورداري ، از سنتي تا صنعتي ،‌ در يك مقاله.
27- ماكيان پروري در يك مقاله.
28- بازرگاني دروني بومي.
29- روز بازارها.
30- صادرات و راه هاي آن
31- واردات و راه هاي آن
32- صنايع (نساجي ،‌ آمودن فرآورده هاي كشاورزي ،‌ روغن كشي ، فلزي ، پلاستيكي ، غذايي ،‌ساختماني ، چوب ، پنبه پاك كني ،‌ توتون سازي) در يك مقاله.
33- شهرك هاي صنعتي و فرآورده هاي آنها ، در يك مقاله .
34- بانكداري ، از بانك استقراضي روس تا امروز ، در يك مقاله.
35- سكه ها و سكه خانه هاي مازندران ، در يك مقاله .
36- گردشگري و اماكن مهم ، در يك مقاله.
37- جغرافياي انساني (جمعيت ، تراكم ، پراكندگي ، ميزان شهرنشيني ، هرم سني . . .) در يك مقاله.
38- قوم شناسي
39- ايلات عشاير
40- مازندران در تقسيمات كشوري
41- معيشت و شيوه هاي آن در مازندران
42- تاريخ اجمالي مازندران
43- مازندران و انقلاب مشروطيت
44- مازندران و انقلاب اسلامي
45- مازندران و دفاع مقدس
46- كوچ نشيني در مازندران
47- پست
48- تلگراف
49- تلفن ،‌ از ثابت تا دستي
50- رسانه هاي شنيداري و ديداري
51- باستان شناسي مازندران و اماكن مهم باستاني.
52- گنجينه كلاردشت
53- امامزاده هاي استان و مازندران . . . . . . تشيع و ديار علويان
54- ولايتمداران و سرداران ،‌ هر يك در يك مقاله جداگانه
55- استانداران ،‌ هر يك در يك مقاله جداگانه
56- نمايندگان ولي فقيه و ائمه جمعه ،‌ هر يك در يك مقاله
57- علماي ديني (شيخ طبرسي ، ابن شهر آشوب ، علامه نوري ، محمد صالح حايري ، ملاعبدالله بارفروشي ، شيخ فضل الله نوري . . . ) ، هر يك در مقاله جداگانه
58- دانشمندان در علوم گوناگون (عبدالقادر روياني ، علي بن سهل بن رين طبري ، شمس الدين محمدآملي ، عبدلقادر روياني ، محمد طاهر تنكابني . . .) هر يك در مقاله جداگانه
59 تاريخ نگاران (محمد جرير طبري ، ابن اسفنديار ، اولياء الله آملي ، ظهير الدين مرعشي ، اسماعيل مهجوري ، اردشير برزگر ، نصرالله فلسفي ، صاحب ديوان علي آبادي . . .) هر يك در مقاله جداگانه
60- شاعران (قمري آملي ، طالب آملي ، صوفي مازندراني ، طوفان هزارجريبي ، نيما يوشيج ، محمد زهري ، عجيب الزمان مازندراني . . .) هر يك در مقاله جداگانه
61- نويسندگان (قاسم لاربن ، حسن هنرمندي ، جواد فاضل ، حسن شهباز . . .) هر يك در مقاله جداگانه
62- پژوهشگران (محمدتقي دانش پژوه ، سيدمحمد طاهري ، شهاب ، محمدرضا تجدد ، حسين خطيبي نوري . . .) هر يك در مقاله جداگانه
63- شهداي بلند آوازه مازندران (عبدالكريم هاشمي نژاد ،‌ شيرودي ،‌ كشوري، طوسي، حاج حسين بصير، خلعتبري و . . .) ، هر يك در مقاله جداگانه
64- بدعت گذاران (قدوسي بارفروش ، ميرزا حسين علي نوري ، سيدعالم گير . . .) هر يك در مقاله جداگانه
65- دودمان هاي شاهي و شاهك هاي مازندران (اسپهبدان ، پادوسبانان ، باونديان ،‌استنداران ، كبود جامگان ، مرعشيان ، روزافزونيان ) هر يك در مقاله جداگانه
66- خاندان هاي معروف (سادات هزار جريب ،‌ سادات حلال خور ، داوديان سوادكوه . . .) هر يك در مقاله جداگانه
67- شهرها و آبادي ها (سابقه تاريخي ، فرآوردههاي كشاورزي و صنعتي ، صنايع دستي ،‌ اهميت گردشگري ، جمعيت ها با تازه ترين آمار ،‌ مدارس ، شمار دانش آموز و دانشجو ، ميزان باسوادي ،‌ مساجد ، مراقد زيارتگاه مهم ) هر يك در مقاله جداگانه
68- آموزش و پرورش (سابقه ،‌ شماره دانش آموزان ، معلمان در سطوح ابتدايي ،‌راهنمايي و دبيرستان).
69- آموزش عالي (دانشگاههاي دولتي ،‌ آزاد ، پيام نور ، غير انتفاعي ،‌شمار دانشجويان و مدارس ، رشته هاي تحصيلي )
70- مدارس ديني (سابقه تاريخي و مدارس موجود)
71- مدارس جديد به شرط دانستن اهميت تاريخي (شاپور يا امام خميني بابل و ساري)
72- زبان طبري ،‌ لهجه ها و دامنه گويشوري آن
73- ادبيات شفاهي مازندران
74- شعر طبري و گذشته آن
75- امثال و زبانزدهاي طبري
76- منظومه ها و ترانه هاي بومي
77- افسانه گويي در مازندران و گونه ها و يادي از نام ها.
78- كتابخانه و كتابخانه هاي مهم .
79- مطبوعات (روزنامه ها ، مجلات و روزنامه نگاراني كه نامي بر آورده اند) هر يك در مقاله جداگانه
80- كتاب هاي مهمي كه به قلم علماي ديني ، نويسندگان و تاريخ نگاران مازندراني نوشته شده است ، هر يك در مقاله جداگانه
81- سفرنامه هايي كه سفرنامه نويسان ايراني و بيگانه در ديدار از مازندران نوشته اند (ناصرالدين شاه ، برنهارد دورن ،‌مكنزي ، ملكنوف ، فريزر ،‌بُهلر . . . )
82- كتاب هايي كه ديگران درباره مازندران نوشته اند (التدوين في احوال جبال شروين ، عمده الطالب في انساب آل ابي طالب ، از آستارا تا استرآباد) هر يك در مقاله جداگانه
83- پوشاك بومي
84- معماري بومي (پل ، كاروانسرا ،‌خانه قديمي ، بقعه ، مزار ، دژ ، سقانفار ، برج . . .)
85- تقويم مازندراني
86- اوزان و مقادير مازندراني
87- غذاهاي مازندراني يك مقاله كلي ، اما غذاها هر يك در مقاله جداگانه
88- سخنوران مازندران
89- اعياد ديني (قربان ،‌ غدير ، مبعث ، ميلاد ،‌ نيمه شعبان) در يك مقاله
90- آئين هاي سوگواري ديني (محرم ، رحلت و شهادت پيامبر و ائمه عليهم السلام) در يك مقاله
91- آداب و رسوم سنتي و آيين ها
92- جشن هاي ملي و بومي ( مانند نوروزخواني ، نوروز ، آيين يلدا ،‌ سيزده بدر . . .)
93- ورزش و ورزش هاي بومي (زورخانه ، لوچو ، ريسمون بازي ، اسب دواني)
94- زندگي نامه ورزشكاراني كه مدال المپيك يا جهاني گرفته اند (امام علي حبيبي ، عبدالله موحد ، رمضان خدر) هر يك در مقاله جداگاه .
95- بازي هاي كودكانه .
96- موسيقي و موسيقي دانان ، سازهاي بومي ،‌ دستگاههاي موسيقي مازندران و خوانندگان بلند آوازه .
97- خوشنويسي و خوش نويسان
98- نقاشي و نقاشان
99- سينما و سينماگران
100- پزشكي سنتي
101- گياهان دارويي
102- بيماري هاي بومي
103- بيمارستان ها و سابقه آنها
104- كتاب هاي پزشكي (تخفه حكيم مؤمن . . .)


ایمیل مستقیم :‌ info@shomalnews.com
شماره پیامک : 5000592323
 
working();
نظرات خوانندگان :

نا شناس 18 دي 1391
خواهشا تو این دانشنامه اسامی دزدان و رانت خواران و خائنین استان رو هم ذکر کنید. با تشکر

ارسال نظر :
پاسخ به :





نام : پست الکترونیک :
حاصل عبارت روبرو را وارد نمایید :
 
working();

« صفحه اصلي | درباره ما | آرشيو | جستجو | پيوند ها | تماس با ما »
هرگونه نقل و نشر مطالب با ذكر نام شمال نيوز آزاد مي باشد

سامانه آموزش آنلاین ویندی
Page created in 0.372 seconds.